Ontdek Maas & Waalse natuur in de Heemtuin
In de Heemtuin worden kenmerkende natuurelementen van Maas & Waal behouden. De planten, struiken en bomen die van origine thuishoren in het Gelders Rivierengebied, trekken vogels en insecten aan, maar ook amfibieën en paddenstoelen. Kortom, in de Heemtuin vind je een prachtig stukje Maas en Waalse natuur!
Klik hier voor de volledige plattegrond
Het Theekoepeltje
Dit is een gezichtsbepalend, historisch en monumentaal element in de Heemtuin en waarschijnlijk het meest gefotografeerde object van de gemeente Druten.
Dit zeskantige gebouwtje is in de 18e eeuw gebouwd als theehuis voor de familie van Delen, als onderdeel van het huis te Druten (heerlijkheid Druten) dat in 1866 is gesloopt. Het pad vanaf het theekoepeltje naar dit huis is nog deels intact. (Delenspad)
Het koepeltje is tegen de dijk gebouwd en bestaat uit twee verdiepingen. Zeer bijzonder is het plafond van de eerste verdieping waarin een prachtige windwijzer is aangebracht.
De kruidentuin van de Heemtuin vormt, samen met het theekoepeltje de entree van de Heemtuin.
Het theekoepeltje wordt door de vrijwilligers van de Heemtuin gebruikt als koffieruimte en voor de opslag van het tuingereedschap. Wil je het theekoepeltje bezichtigen? Maak dan een afspraak.
de KRUIDENTUIN
De kruidentuin ligt aan de voet van het theekoepeltje en wordt omsloten en beschut tegen te veel wind, door een haagbeuk.
De vorm van de kruidentuin is hetzelfde als de grondvorm van het theekoepeltje, namelijk een zeshoek.
Bij de indeling van de kruidentuin is uitgegaan van een aantal thema’s, waaronder:
1. Mediterrane/aromatische kruiden: de keukenkruiden van Zuid-Europa.
2. Keukenkruiden: bekende en minder bekende noordelijke keukenkruiden.
3. Geneeskruiden I: deze kruiden werden vroeger maar ook nu nog voor allerlei kwalen gebruikt.
4. Verfplanten: de planten uit dit vak geven vaak na een heel bewerkelijk proces, prachtige maar niet erg houdbare kleuren.
5. Geneeskruiden II: er is gekozen voor een tweede vak, omdat er zoveel geneeskruiden zijn.
6. Legendes en bijgeloof: bijgeloof, legendes en heksen zijn uitgangspunt voor de planten van dit vak, het zijn planten met een verhaal, gebruikt voor heksenbrouwsels of om de duivel te verjagen.
De onderlinge vakken worden afgescheiden door heggetjes van Lonicera, dit is een alternatief voor de Buxus. Deze heggensoort is bestand tegen de “buxusmot”, maar heeft als nadeel dat hij veel harder groeit als de Buxus.
De kruidentuin wordt bijgehouden door een groep vrijwilligers, van april tot begin oktober wordt er wekelijks in de tuin gewerkt. Op woensdagavond van 19.00 tot 20.30 uur. Daarnaast is er aan het begin en het einde van het seizoen een werkzondag met alle vrijwilligers van de heemtuin. Gezien de hoeveelheid werk zijn nieuwe vrijwilligers altijd welkom. Heb je interesse kom dan een keer kijken of meehelpen op woensdagavond of meld je aan.
HOOGSTAMBOOGAARD
De hoogstamboomgaard ligt meteen achter de kruidentuin.
Dit is een boomgaard, zoals deze in vroegere jaren op diverse plaatsen in het land van Maas en Waal te zien was. Hier staan, onder andere pruimen, kersen, noten en diverse appel- en peren rassen. Ook staan er een aantal bessenstruiken.
Het is zeker niet de bedoeling om maximale fruitproductie te genereren uit de boomgaard. Het meest belangrijke voor ons is dat de bomen ruimte krijgen om te groeien en bloeien. Bloesempracht is voor ons belangrijker dan veel fruit.
De hoogstambrigade Maas en Waal is een club vrijwilligers die op diverse plaatsen inde regio fruitbomen snoeit. Dit is een zeer specialistische en intensieve klus. We zijn dan ook zeer blij dat deze brigade meerdere malen per jaar de boomgaard van de Heemtuin snoeit. Daarmee komen de bomen weer in optimale conditie, en… deze snoeidagen zijn vooral ook leuk en gezellig. Samen werken in de Heemtuin creëert ook hier weer verbinding tussen mensen in onze regio.
Om de bloesempracht van het fruit nog te ondersteunen wordt ook de weide onder de fruitbomen in het voorjaar niet gemaaid. Eerst mag het fluitenkruid tot optimale bloei komen en samen met de bloesem van de bomen vormt dit ieder voorjaar weer een waar spektakel.
Er worden ook een aantal wandelpaden gemaaid in het fluitenkruid, zodat je als bezoeker midden in de bloeiende weelde kunt vertoeven. Na de bloeiperiode wordt de weide volledig gemaaid en wordt het hooi afgevoerd. Daarna wordt er regelmatig (iedere 2-3 weken) gemaaid.
En ja, het fruit en de noten mogen geraapt worden. Dit behoort ook tot de genoegens die de boomgaard ons biedt.
DIJKHELLING
Deze is ontstaan doordat het polderdistrict het terrein heeft opgehoogd en heeft beplant met typische dijkbegroeiing die slechts twee maal per jaar wordt gemaaid.
bloemenweide
De bloemweide ligt direct bij de ingang van de Heemtuin aan de Veerstraat.
Hier zien we een samenspel van diverse ingezaaide bloemensoorten en de planten die van oorsprong veel te vinden zijn in dit gebied, zoals de distel en de kaardenbol. Natuurlijk is het de bedoeling dat de bloemenweide een pracht en praal vormt voor het oog. De voornaamste functie is echter gericht op het aantrekken van bijen, hommels en allerlei andere insecten die noodzakelijk zijn om onze natuur in stand te houden. Daarom wordt er slechts twee keer per jaar gemaaid. Behoudens enkele paden, waardoor bezoekers in de bloemenweide kunnen rondlopen.
Na het maaien (eind juli en medio oktober) moet het hooi worden afgevoerd om de grond te verschralen. Hierdoor krijgen bloemen meer kans en worden deze niet verdrongen door gras dat van nature aanwezig is. Het maaien en afvoeren vergt wel enkele dagen ploeteren en zweten.
Het hooi wordt afgevoerd naar de composthoop. Wil je helpen met maaien, of kun je dit hooi gebruiken voor andere doeleinden, zoals veevoer, laat het ons dan weten.
vlindertuin
De vlindertuin is wat verderop achter de boomgaard gelegen. Zoals de naam al doet vermoeden is het de bedoeling dat hier beplanting komt die veel vlinders aantrekt. In het verleden is hiertoe regelmatig een bloemenmengsel ingezaaid met bloemen die een grote aantrekkingskracht hebben op vlinders. De vlindertuin is omringt met diverse struiken, zoals de vlier en de meidoorn. Dit heeft echter ook tot gevolg dat delen van de vlindertuin in de schaduw liggen. In de loop der jaren bleek dit een ideaal klimaat om de reuzenberenklauw goed te laten gedijen. Deze berenklauw is op zich een prachtig. Deze plant kan echter kan voor gevaarlijke brandwonden zorgen en deze exoot verdringt al snel de andere beplanting. Hierdoor krijgen de bloemen die speciaal voor de vlinders zijn gezaaid weinig kans.
Enkele jaren geleden hebben we dan ook besloten om deze vlindertuin tijdelijk buiten functie te plaatsen en met grote regelmaat te maaien zodat de berenklauw en in mindere mate de distel, worden bestreden.
We verwachten vanaf volgend jaar gericht bloemen of struiken te kunnen planten waardoor de vlinders weer worden aangetrokken. Hoewel het bestrijden van de berenklauw ook de komende periode nog ‘restschade’ zal blijven opleveren voor andere beplanting.
Beukenhagen
De groene beuk komt al sinds de ijstijd voor in Nederland. De beuk gedijt goed op kleigronden. In vroegere tijden werd landbouwgrond ontwikkeld door bossen te rooien. Om de boerderijen tegen wind te beschermen werd de snelgroeiende beuk in hagen rondom de boerderij gezet.
Het is dus voor de hand liggend dat de beukenhaag als landschapselement in de Heemtuin is terug te vinden. Bij de inrit vanaf de Veerstraat en rondom de kruidentuin staat ruim 120 meter beukenhaag. Deze haag is ruim twee meter hoog en moet enkele keren per jaar aan weerszijden worden gesnoeid, hetgeen neerkomt op circa 250 meter. Ook dit is een klus die we met vrijwilligers uitvoeren. Als uw vingers al gaan jeuken neem dan zeker contact met ons op.
Heggen
De randen van de Heemtuin zijn, met name aan de zijde van de Waalbandijk, afgezet met diverse heggen zoals meidoorn, sleedoorn, roos en vlier. Deze heggen vormen een karakteristiek beeld zoals dat vroeger in en het landschap, voor de ruilverkaveling, gewoon was. Deze heggen zorgen voor geweldige broed- en schuilplaatsen voor talrijke vogelsoorten en insecten.
Bosmoeras
Tegenover de hoogstamboomgaard ligt het bosmoeras. Dit aangelegde bosmoeras met zijn poel heeft een heel specifieke begroeiing en bewoners. Achter de poel is een bruggetje gemaakt, zodat je ook achterlangs door het bos kunt blijven lopen. Vlakbij het moeras staat een muur. Deze moet weer opnieuw worden opgebouwd met speciale klakspecie en oude stenen, zodat deze vleermuizen aantrekt en er allerlei soorten muurplantjes op kunnen groeien.
Bos en paden
Vanaf de bijenstal tot aan het einde van de heemtuin (richting Ambtshuisstraat) en aan de rechterzijde van het grote pad vindt u het bos. Het is een wild bos waarin flora en fauna volop de ruimte krijgen. Er wordt alleen gesnoeid als de veiligheid in het geding is. Snoeihout wordt op rillen weggelegd en boomstammen worden gestapeld zodat vogels, insecten en amfibieën zich kunnen nestelen en voortplanten.
In dit bos vindt u ook wandelpaden die door middel van snippers vrij worden gehouden van begroeiing. Omdat we het bos zo wild mogelijk houden, is het maar een smal pad, waar je af en toe moet bukken voor een laaghangende tak. Deze paden zijn met name bedoeld voor onderhoud. Als bezoeker kunt u daar natuurlijk ook wandelen, dat is wel op eigen risico omdat we hier geen volledige veiligheid kunnen garanderen.
In tegenstelling tot bovenstaande is de afgelopen jaren wel degelijk veel gesnoeid in het bos. Er is groot onderhoud gepleegd dat door de gemeente Druten is bekostigd. Bomen die echt te slecht waren om te overleven zijn gerooid en hiermee wordt ook het streven naar meer diversiteit ingevuld. Door teveel bomen van dezelfde soort, treedt er bij ziekte, erg veel schade op. Dat willen we voorkomen door meerdere soorten bomen te planten waardoor het ziekterisico wordt gespreid.